Coraz cześciej w badaniach medycznych łączy się gluten z chorobami autoimmunologicznymi. Wiele osób z chorobami autoimmunologicznymi stosuje dietę bezglutenową, odczuwając poprawę lub stabilizację stanu zdrowia. Nie jest to jednak prosta dieta, gdyż wymaga rezygnacji z wielu tradycyjnych potraw oraz słodkich wypieków i zastąpienie ich ich bezglutenowymi odpowiednikami. Jednak w przypadku wielu problemów zdrowotnych gluten okazuje się być przyczyną pierwotną i tylko dieta eliminacyjna może przynieść poprawę symptomów. W tym poście chciałabym krótko napisać o glutenie oraz dołączyć kilka ciekawych zdjeć z rezonansu magnetycznego osób z nietolerancją na gluten.
Gluten to zlepek białek roślinnych (gluteina i gliadyna) występujący w czterech najcześciej spożywanych zbożach: pszenicy, życie, jęczmieniu i owsie. O glutenie najcześciej mówi się w przypadku osób chorych na celiakie, jednak jest więcej różnego rodzaju manifestacji organizmu na gluten. Wyróżniamy cztery podstawowe typy reakcji na gluten, i tak pokrótce:
- celiakia, choroba na podłożu genetycznym charakteryzująca się wytwarzaniem przez organizm przeciwciał przeciwko kosmkom jelitowym. Gluten dostarczany w pożywieniu aktywizuje układ immunologiczny do niszczenia kosmków jelitowych, co doprowadza do wyniszczenia organizmu. Przyjmuje się, że celiakia to choroba o podłożu autoimmunologicznym, a przyczyną pierwotną jest gluten,
- choroba Dühringa (celiakia skórna), ubogoobiawowa celiakia, manifestująca się głównie różnego rodzajami problemów skórnych: pęcherzykach, grudkach, rumieniu. W chorobie tej występują te same markery serologiczne co w celiakii, jednak nie musi ona powodować zaniku kosmków jelitowych,
- alergia na gluten, w przypadku alergii na gluten możemy mowić o natychmiastowej i opóźnionej ostrej reakcji na gluten połączonej z produkcją przeciwciał przeciw glutenowi w klasie IgE. Alerigia na gluten może objawiać się: wymiotami, biegunką, pokrzywką skórną, skurczem oskrzeli, wodnistym katarem, zmianami skórnymi o typie atopowego zapalenia skóry. Alergie na gluten bada się testami skórnymi, testami z krwi, poprzez diete eliminacyjną oraz poprzez próbę wywoławczą (ponowne wprowadzenie do diety glutenu),
- nadwrażliwość na gluten, negatywna reakcja organizmu na gluten. Najczęstszymi problemami wystepującymi u osób z nadwrażliwością glutenu są: ból brzucha, wysypka, egzema, ból głowy, uczucie ciagłego zmęczenia, splątanie, biegunka, wzdęcia, zaparcia, anemia, drętwienie i bolesność kończyn, pieczenie w przełyku, nudności i wymioty, uczucie przelewania w jelitach, zapalenie języka. W przypadku nadwrażliwości na gluten często wykrywane są przeciwciała antyglaidynowe typu IgG. Nadwrażliwość na gluten diagnozuje się również wprowadzając dietę eliminacyjną oraz poprzez próbę wywoławczą (ponowne wprowadzenie do diety glutenu).
Ale co jest najbardziej interesujące w chorobach związanych z glutenem to różne manifestacje organizmu na nieleczoną celiakie. Muszę przyznać że informacje które znalazłam na stronie o o celiakii ponad cztery lata temu dały mi nowe światło na dietę w autoimmunologii. Bo co jeśli ktoś ma problem z alergią/ nietolerancją pokarmową i się nie leczy? Co jeśli dostarczamy alergenu codziennie? Czy jest to bez znaczenia? Myśle, że nie. Okazuje się, że schorzenia pozornie nie związane z celiakią, w tym choroby autoimmunologiczne, często z nią współistnieją. A co ciekawe powikłania nieleczonej celiakii mogą dotyczyć rożnych systemów w organizmie. Należą do nich w szczególności:
- układ krwiotwórczy: anemia z niedoborem żelaza, hiposplenizm, niedobór witaminy K (trombocytoza), zapalenie naczyń,
- układ kostny: wczesna osteoporoza, reumatoidalne zapalenie stawów, niski wzrost, nieosiągnięcie szczytowej masy kostnej,
- układ nerwowy: autyzm, padaczka, depresje, nerwice, schizofrenia, otępienie, demencja, różnego rodzaju miopatie, zaburzenia równowagi, mowy, oczopląs. (ostatnie 4 to typowe objawy SM (!))
- nerki i wątroba: pierwotna marskość wątroby, stłuszczenie wątroby, kłębuszkowe zapalenie nerek, przewlekłe zapalenie wątroby,
- choroby endokrynologiczne: cukrzyca typu I, zaburzenia płodności, skłonność do poronień, schorzenia tarczycy (Hashimoto) i trzustki, choroba Addisona,
- choroby płuc: astma, sarkoidoza,
- inne: wysoki poziom cholesterolu, aftowe zapalenia jamy ustnej, hipoplazja szkliwa zębowego.
Nietolerancje pokarmowe, w tym na gluten, mogą powodować stany zapalne w całym organizmie, w tym stany zapalne mózgu. U góry zdjęcia rezonansu magnetycznego osób z wrażliwością na gluten. Białe plamki zaznaczone strzałkami to stany zapalne mózgu. Poniżej natomiast zdjęcie rezonansu magnetycznego osoby, w tym przypadku chorej na celiakie, połączonej z epilepsją. Kolejne trzy zdjęcia pokazują zanik stanów zapalnych (białe plamki na mózgu) w odpowiedzi na dietę bezglutenową. Co jest jeszcze bardziej interesujące zdjęcia osób chorych na SM wyglądają identycznie (!) Medycyna trochę sobie z tym w tym momencie nie radzi, i dlatego nie ma jednoznacznego testu na SM. Natomiast jestem przekonana, że wielu ludzi z SM ma problem z alergiami/ nietolerancjami, w tym na gluten, które mogą objawiać się w postaci stanów zapalnych w rożnych częściach ciała, w tym w mózgu. Każdy powinnien być jednak diagnozowany indywidualnie na nietolerancje pokarmowe. Więcej o glutenie, nietolerancjach pokarmowych i rozsianych stanach zapalnych w odpowiedzi na nie w kolejnych postach.
 |
| źródło: www.neurology.org |
